Obezite, vücutta aşırı miktarda yağ birikimi ile karakterize edilen, sağlık açısından ciddi riskler taşıyan bir durumdur. Genellikle vücut kütle indeksi (VKİ) kullanılarak tanımlanır. VKİ, bireyin kilonun (kilogram cinsinden) boyunun karesine (metre cinsinden) bölünmesiyle hesaplanır. VKİ değeri 30 veya daha yüksek olan bireyler obez kabul edilir.
Obezite, genetik, çevresel ve psikolojik faktörlerin bir araya gelmesiyle ortaya çıkan karmaşık bir sağlık sorunudur.
-Genetik Faktörler: Aile geçmişi, obezite riskini artırabilir. Belirli genetik yapıların, bireylerin yağ depolama eğilimlerini etkilediği düşünülmektedir. —
-Beslenme Alışkanlıkları: Yüksek kalorili, işlenmiş gıdaların tüketimi, fast food alışkanlıkları ve düşük lifli diyetler obeziteyi tetikleyebilir. Ayrıca, aşırı şekerli içeceklerin tüketimi de önemli bir rol oynar.
-Fiziksel Aktivite Eksikliği: Modern yaşam tarzları, fiziksel aktivitenin azalmasına neden olmuştur. Uzun süreli oturumlar, hareketsiz yaşam tarzları ve teknolojinin yaygınlaşması, obezite oranlarını artıran faktörlerdir.
-Psikolojik Faktörler: Stres, depresyon ve anksiyete gibi ruhsal durumlar, bazı bireylerin aşırı yemek yemesine yol açabilir. Bu durum, “duygusal yeme” olarak bilinir ve kilo alımına sebep olur.
Obezite, birçok sağlık sorununu beraberinde getirir. Bunlar arasında:
-Kalp Hastalıkları: Obezite, yüksek tansiyon, yüksek kolesterol ve kalp hastalıkları riskini artırır. Tip 2 Diyabet: Vücut, insülini etkili bir şekilde kullanamaz hale gelir.
-Solunum Problemleri: Uyku apnesi ve astım gibi durumlar obez bireylerde daha sık görülür. Eklem Sorunları: Aşırı kilo, eklemlere ekstra yük bindirir ve osteoartrit riskini artırır.
-Kanser: Bazı kanser türleri, obezite ile ilişkilendirilmiştir.
-Dengeli Beslenme: Sağlıklı beslenme alışkanlıklarının benimsenmesi, taze sebze, meyve, tam tahıllar ve protein kaynaklarına yönelmek önemlidir.
-Düzenli Fiziksel Aktivite: Haftada en az 150 dakika orta şiddette aerobik aktivite önerilmektedir. Yürüyüş, koşu, yüzme gibi aktiviteler, kilo kontrolü için faydalıdır. Psikolojik Destek: Psikolojik destek almak, bireylerin yeme alışkanlıklarını değiştirmelerine yardımcı olabilir. Duygusal yeme ile başa çıkmak için terapiler ve danışmanlık hizmetleri önerilmektedir.
-Medikal Müdahale: İleri düzey obezite durumlarında cerrahi müdahale ve ilaç tedavileri de bir seçenek olabilir. Ancak bu yöntemler, genellikle diğer yöntemler başarısız olduğunda değerlendirilir.
Obezite cerrahisi, aşırı kilolu bireylerin kilo vermesine yardımcı olmak amacıyla gerçekleştirilen cerrahi müdahalelerdir. Bu tür ameliyatlar, genellikle diğer kilo verme yöntemlerinin başarısız olduğu durumlarda önerilir. Obezite cerrahisi, sadece kilo kaybı sağlamaz; aynı zamanda obeziteye bağlı sağlık sorunlarını da azaltma potansiyeline sahiptir.
-Kilo Kaybı: Cerrahinin ana amacı, hastaların sağlıklı bir kiloya ulaşmalarını sağlamaktır.
-Sağlık Risklerini Azaltma: Kalp hastalığı, tip 2 diyabet, hipertansiyon ve uyku apnesi gibi obeziteye bağlı hastalıkların riskini azaltmak.
-Yaşam Kalitesini Artırma: Fiziksel aktiviteyi artırmak, sosyal yaşamı iyileştirmek ve genel yaşam kalitesini yükseltmek.